16 April 2014

Tibetanen Onderdrukt in Nepal, aldus Mensenrechtenorganisatie

Online gepubliceerd op 1 april 2014 door The New York Times
Door Edward Wong en Bhadra Sharma
Lees hier het volledige artikel in het Engels

PEKING – Onder enorme druk van China beknot de Nepalese regering de politieke vrijheden van de Tibetaanse vluchtelingen in Nepal, onderwerpt hen aan mishandeling en intimidatie door veiligheidstroepen, en bespioneert hen ten behoeve van Chinese ambtenaren, aldus een dinsdag vrijgegen rapport van Human Rights Watch.

Het 100-pagina’s tellende rapport, “Onder China’s Schaduw: Mishandeling van Tibetanen in Nepal”, documenteert de repressie waarmee Tibetanen te maken hebben, die, veelal illegaal, de Nepalese grens overtrekken vanuit het naburige Tibet dat sinds 1951 door de Chinese Communistische Partij wordt bezet. Het rapport bespreekt ook hoe sommige van die vluchtelingen nooit Nepal zelf bereiken, en stelt dat er “ernstige bezorgdheid is dat Nepal Tibetanen soms gedwongen terugstuurt naar China.”

Elke gedwongen terugkeer van Tibetanen aan de grens zou een schending betekenen van een “gentlemen’s agreement” tussen Nepal en het Bureau van de Hoge Commissaris voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties, die een transit centrum voor Tibetanen in de Kathmandu-vallei beheren. Deze overeenkomst is gericht op het waarborgen van een veilige doorgang voor Tibetanen naar India, waar een belangrijke Tibetaanse vluchtelingen gemeenschap is.

Veel Tibetanen hebben geklaagd over repressie – waaronder marteling en onderdrukking van religieuze praktijken – onder de Chinese bezetting. Degenen die gepakt worden terwijl ze Nepal proberen binnen te gaan, of naar Tibet terugkeren na een reis naar India, worden vaak voor weken of maanden lang in detentie vastgehouden en ondervraagd.

Veel Tibetanen steken via Nepal door naar India om te proberen de Dalai Lama, de spirituele leider van de Tibetanen, te zien, die woont in de uitlopers van de Indiase Himalaya, of om te proberen een beter leven op te bouwen weg van de omheiningen in Tibet en China. Er zijn ongeveer 20.000 Tibetanen in Nepal.

De toestroom van Chinese veiligheidstroepen in delen van het Tibetaanse plateau sinds de Tibetaanse opstand van 2008 en een grotere samenwerking tussen Chinese en Nepalese troepen hebben geleid tot een enorme daling in het aantal Tibetaanse vluchtelingen, dat in Nepal arriveert. In 2013 werden minder dan 200 vluchtelingen geregistreerd, die gevlucht waren van China naar Nepal, vergeleken met een jaarlijks gemiddelde van 2.000 voor 2008, aldus Human Rights Watch.

Nepal was van oudsher een toevluchtsoord voor Tibetaanse vluchtelingen, maar dat is niet langer het geval, gezien China’s economische invloed in de regio. Nepal, een arm, niet aan zee grenzend land, steunt op investeringen uit China om de economie draaiend te houden. De overheid probeert ook de banden met China te versterken, als tegenwicht tegen India.

In het afgelegen boeddhistische koninkrijk van Mustang, dat aan Tibet grenst, levert China jaarlijk $50.000 aan voedselhulp. Chinese militaire functionarissen ontmoeten daar lokale Nepalezen om te praten over wat de ceremoniële vorst van Mustang in een interview met The New York Times in 2012 “grensbeveiliging” noemt. In de jaren 1960 was Mustang de basis voor door de CIA getrainde Tibetaanse guerrilla’s om oorlog te voeren tegen de Chinese troepen, die hun vaderland bezetten.

“De situatie voor de Tibetaanse vluchtelingen gemeenschap in Nepal is aanzienlijk verslechterd, sinds China’s gewelddadige reactie op de protesten in Tibet van 2008”, aldus Brad Adams, Azië-directeur van Human Rights Watch, in een schriftelijke verklaring.

Shankar Prasad Koirala, een woordvoerder van het Nepalese ministerie van Binnenlandse Zaken, zei in een interview dinsdag dat Nepal nooit vluchtelingen op Nepalese bodem had mishandeld. “Hoewel we de internationale verdragen met betrekking tot vluchtelingen nog moeten ondertekenen, gedragen we ons op humanitaire gronden goed jegens alle vluchtelingen”, stelde hij.

Heer Koirala zei dat de regering beveiligingsambtenaren, die verdacht worden van het mishandelen van vluchtelingen, zou onderzoeken.

In de afgelopen jaren hebben Tibetanen in Kathmandu, de Nepalese hoofdstad, geklaagd over aanhoudingen door veiligheidstroepen tijdens anti-China protesten. Die troepen breken demonstraties op en verhinderen soms openbare bijeenkomsten op data die voor de Chinese regering gevoelig liggen, zoals de Dalai Lama’s verjaardag. Zelfs de viering van de Tibetaanse cultuur kan worden stilgelegd, stellen vluchtelingen.

Tenzin Chokzin, een 22 jarige Tibetaanse vluchteling in Katmandu, zei in een interview vorige maand dat Tibetanen in Nepal vaak worden uitgesloten van optredens in culturele programma’s. “De waakzaamheid van de politie is na 2008 aangescherpt”, zei hij. “We worden zelfs gedwongen om onze in hotels georganiseerde culturele programma’s te annuleren.”

De heer Koirala zei dat de Nepalese regering geen protesten kon tolereren, die de belangen van de buurlanden schade zou kunnen toebrengen.

Sinds 2009 hebben meer dan 130 Tibetanen in het door China bezette Tibet zichzelf in brand gestoken om tegen het Chinese beleid te protesteren. In februari 2013 overleed een 25 jaar oude Tibetaanse monnik in Kathmandu, Drupchen Tsering, na zichzelf in brand te hebben gestoken in de buurt van een gerespecteerde boeddhistische stupa, of heiligdom, in Boudhanath, een Tibetaanse enclave. Tibetanen in het gebied vroegen om zijn lichaam, maar de ambtenaren bevolen om het lichaam in het midden van de nacht te cremeren, onder de bewering dat de familie het lichaam niet had opgeëist.

Het rapport van Human Rights Watch stelt dat China na de opstand van 2008 besloot tot “aanzienlijke opschaling van haar economische en politieke betrekkingen met Nepal”. Het hoogtepunt van deze inspanningen was een bezoek aan Nepal door de toenmalige premier Wen Jiabao in januari 2012 .

China is uitgegroeid tot een belangrijke directe buitenlandse investeerder in Nepal, een ontwikkeling die, aldus het rapport, “voor een deel gericht is op het beïnvloeden van Nepal’s overwegingen waar haar nationale belangen liggen”.

Berichtgeving door Edward Wong uit Beijing, en Bhadra Sharma uit Kathmandu, Nepal.

Een versie van dit artikel verscheen in print op 2 april 2014, op pagina A6 van de editie van New York met de titel “Tibetans Repressed in Nepal, Rights Group Finds”.
Herdrukken | Krant van Vandaag Paper | Abonnementen

Share this

Het laatste nieuws

15 May 2019

Voor de Nederlandse regering bestaat Tibet niet meer. China Notitie rept met geen woord over Tibet.

Lees meer
4 May 2019

Tibet Actie Team in actie voor Tashi Wangchuk op Bevrijdingsfestival

Lees meer